پروتز دندان چیست؟
اصطلاح پروتز دندان به دندان مصنوعی یا ابزارهای جایگزین دندان ها اشاره دارد. این پروتزها می تواند یک مجموعه از روکش های ساده که برای کمک به یک دندان استفاده می شود تا پروتز دندان کامل که به منظور جایگزینی با همه دندان ها در نظر گرفته شده و در اصطلاح به آن دندان مصنوعی گفته می شود را در بر گیرد. پروتز های دندان همچنین توسط دندانپزشک برای اهداف زیبایی طرح لبخند و نیز درمانی مورد استفاده قرار می گیرد. بیمارانی که نیاز به پروتز دارند معمولاً با مشکلات خاص در ارتباط با گاز گرفتن و نیز احساس خجالت به خاطر دندان های از بین رفته و ظاهر فیزیکی نامناسب مربوط به آن مواجه هستند و خواستار اصلاح طرح لبخند هستند . انواع این پروتز ها عبارتست از پروتز ثابت و پروتز متحرک دندان که در ادامه به شرح آن پرداخته می شود.
انواع پروتز دندان
- پروتز دندان ثابت: پروتز ثابت دندان همان چیزی است که در بین عموم جامعه با عنوان روکش دندان مرسوم است.
- پروتز دندانی متحرک: در این صورت پروتز دندان متحرک به کمک افزاد بی دندان یا با تعدادی دندان از دست رفته و دندانپزشکان می آید. پروتز دندان متحرک همانطور که از نام آن بر می آید به راحتی داخل دهان گذاشته و یا برداشته می شود.
-
روکش یا پروتز جزئی دندان:وقتی دندان بشکند یا آسیب ببیند، اما ریشه آن هنوز بدون تغییر مانده باشد، یک روکش یا پروتز دندان جزئی توسط دندانپزشک توصیه می شود. در این روش، هر گونه ناحیه آسیب دیده از بین می رود و تنها ریشه دندان اصلی باقی می ماند. سپس بر روی این ریشه روکش قرار داده می شود. عموما با مراقبت مناسب روکش ها این پروتز دندان به مدت 15 سال دوام دارند، اما ممکن است با گذشت زمان بشکنند. بیمارانی که بر روی دندان آنها روکش قرار داده شده است، عموما مشکلی از لحاظ گاز گرفتن با دندان ندارند و در نهایت به وجود روکش در دندان خود عادت می کنند.
-
ایمپلنمت: این راهکار نوع جدیدی از پروتز ثابت دندان است. یک میله تیتانیوم در داخل فک بیمار قرار داده می شود و یک دندان جدید از مینا ساخته می شود و در این میله قرار داده می شوند. بیمارانی که تنها تعداد کمی از دندان های جلوی آنها افتاده است، این روش را می توانند به عنوان پروتز دندان های جلو انتخاب کنند. این نوع، هزینه پروتز دندان زیاد است و برای تمیز کاری نیازی به جدا کردن آنها نیست و عموما مانند دندان از دست رفته بازسازی می شوند و از نظر زیبایی تقریبا نمی توان بین ایمپلنت (کاشت دندان) و دندان طبیعی تفاوتی را تشخیص داد. برای اطلاع دقیق از هزینه کاشت دندان باید با پزشک مشورت نمایید.
-
صفحه های دندانی: این پروتزهای دندانی عموما صفحه دندان یا دندان مصنوعی جزئی همراه با چسب دندان مصنوعی نامیده می شوند. وقتی بیمار دندان های زیادی را در یک طرف از دهان خود از دست داده است، یا باید چندین دندان را بکشد، دندان پزشک عموما صفحه دندانی را توصیه می کند. صفحه دندانی به کاهش مشکلات مرتبط با هم تراز کردن بایت دندان کمک می کند که در صورتی که دندان از دست رفته، جایگزین نشود، بوجود می آید. صفحه دندانی جای دندان افتاده قرار می گیرد و عموما برای قرار دادن پروتز دندان در جای دندان به چندین جلسه درمانی نیاز است. بایت کنونی بیمار ارزیابی می شود و یک قالب گرفته می شود تا مشخص شود که صفحه دندان چه اندازه ای باید داشته باشد. وقتی اندازه صفحه دندانی تعیین شد، صفحه دندان در قسمت مورد نظر قرار می گیرد. عموما، این صفحات وقتی نصب شدند نباید جدا شوند و عملکرد آنها شبیه دندان است.
-
دندان مصنوعی: این راهکار یکی از انواع پروتز دندان هستند که وقتی مورد استفاده قرار می گیرند که دندان های ردیف بالایی یا پایینی باید کشیده شوند. دندان های مصنوعی عموما برای دندان های ردیف بالا یا پایین یا هر دو موجود هستند. این پروتز ها قابل تعویض هستند و بیمار باید هر روز آنها را تمیز کند. فرآیند قرار دادن دندان مصنوعی متحرک شباهت زیادی با فرآیند قرار دادن صفحه های دندانی دارد. از بایت بیمار قالبی گرفت می شود و دندان مصنوعی براساس آن ساخته می شوند. سپس، دندان پزشک پروتز دندانی جدید را در محل مورد نظر قرار می دهد و در مورد نحوه تمیزسازی و مراقبت از دندان ها بیمار را آموزش می دهد. دندان های مصنوعی می توانند از نظر نوع (دندان مصنوعی ژله ای و ثابت) متفاوت باشند. تفاوت در هزینه دندان مصنوعی می تواند با زمان مورد نیاز برای ساخت دندان، مواد مورد استفاده برای ساخت، و تجربه دندان پزشک ارتباط داشته باشد.